Trafik Kazası Tazminat Rehberi 2026

Trafik Kazası Geçici İş Göremezlik Tazminatı Nedir? Tazminat ile Alakalı Bilinmeyen 7 Saklı Gerçek

Trafik kazası geçirdiğinizde, çoğu zaman ilk akla gelen araç hasarı olur. Oysa asıl önemli olan, iş gücü kaybınız, sağlık giderleriniz ve hayat kalitenizdeki düşüş nedeniyle doğan tazminat haklarınızdır. Geçici iş göremezlik tazminatı, sürekli iş göremezlik tazminatı, bakıcı gideri, tedavi giderleri, maddi ve manevi tazminat; doğru hesaplandığında, kaybettiğiniz pek çok değerin kısmen de olsa telafisini sağlayabilir.

Bu rehberde, “Geçici iş göremezlik tazminatı nedir?” sorusundan başlayarak, çoğu kişinin bilmediği 7 kritik gerçeği adım adım inceleyeceksiniz. Böylece, ne kadar tazminat alabileceğinizi ve süreci nasıl doğru yönetmeniz gerektiğini çok daha net görebilirsiniz.

1. Saklı Gerçek: Sürekli İş Göremezlik Tazminatının Amacı Nedir, Ne Kadar Alabilirim?

Sürekli iş göremezlik tazminatı, trafik kazası sonrası kalıcı sakatlık veya kalıcı meslekte güç kaybı oluştuğunda devreye giren tazminat türüdür. Amaç, kazadan önceki çalışma gücünüz ile kazadan sonraki çalışma gücünüz arasındaki farkı, bir başka deyişle ömür boyu yaşayacağınız gelir kaybını telafi etmektir. Yani bu tazminat, sadece bugünü değil, gelecekteki tüm çalışma yıllarınızı dikkate alan uzun vadeli bir hesaplamadır.

Kalıcı sakatlık, basitçe “engel oranı” üzerinden değerlendirilir. Adli tıp raporları veya yetkili sağlık kurul raporları ile sizdeki iş göremezlik oranı (örneğin yüzde 20, yüzde 40 gibi) belirlenir. Bu oran, yaşınız, kazadan önceki gelirinize ilişkin veriler ve kusur oranınızla birlikte matematiksel bir formüle uygulanır. Bu hesaplama genellikle aktüerler tarafından yapılır ve “sürekli iş göremezlik tazminatı” adı altında toplu bir bedel ortaya çıkar.

Ne kadar alabileceğinizi belirleyen temel kriterler şunlardır:

• Kusur oranınız (kazada ne kadar kusursuz olduğunuz)
• Kalıcı iş göremezlik / maluliyet oranınız
• Yaşınız (ne kadar gençseniz, teorik çalışma süreniz o kadar uzundur)
• Belgelenebilir net geliriniz veya emsal ücretiniz
• Kaza tarihi itibarıyla geçerli olan sigorta teminat limitleri
• Var ise, başka sosyal güvenlik ödemeleri ile ilişkisi

“Benim maluliyet oranım yüzde 20, net maaşım şu kadar, şu yaşındayım; tam olarak ne kadar tazminat alırım?” sorusunun yanıtı, basit bir dört işlemle verilemez. Bunun nedeni, her dosyada farklı iskonto oranlarının, yaşam tablolarının ve kusur dağılımlarının uygulanmasıdır. Bu nedenle, sürekli iş göremezlik tazminatınız ciddi tutarlara ulaşabileceği için, mutlaka uzman bir hukukçu ve aktüerle çalışma önerilir.

2. Saklı Gerçek: Geçici İş Göremezlik Tazminatı Sadece Rapor Parası Değildir

Geçici iş göremezlik tazminatı, halk arasında çoğu zaman “rapor parası” ya da “istirahat ödeneği” olarak bilinir. Oysa kavramın iki yönü vardır: Birincisi, SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği; ikincisi ise, kazaya sebep olan kişi ve onun sigorta şirketinden talep edilebilen geçici iş göremezlik tazminatıdır.

SGK’dan aldığınız geçici iş göremezlik ödeneği, istirahatli olduğunuz süre boyunca gelir kaybınızın bir kısmını karşılamaya yöneliktir. Ancak SGK’nın ödediği bu tutar, çoğu zaman gerçek kaybınızın tamamını karşılamaz. İşte tam bu noktada, sigorta şirketi aleyhine talep edilen “geçici iş göremezlik tazminatı” devreye girer. Yani, raporlu olduğunuz günler boyunca çalışamadığınız için uğradığınız gelir kaybının tamamı, kusur oranları da dikkate alınarak karşı taraftan istenebilir.

Ne kadar tazminat alabileceğiniz şu kriterlere bağlıdır:

• İstirahat / rapor süresi (kaç gün, hafta veya ay çalışamadığınız)
• Bu dönemdeki net geliriniz (maaş, prim, düzenli kazançlar)
• Kazadaki kusur oranınız ve karşı tarafın kusur oranı
• SGK’dan aldığınız geçici iş göremezlik ödeneğinin miktarı

Hukuken amaç, raporlu kaldığınız dönemde, kazadan önceki gelir seviyeniz ile fiilen elinize geçen gelir arasındaki farkın, tazminat yoluyla kapatılmasıdır. Dolayısıyla, “En az şu kadar alırsınız” gibi kalıp bir rakam vermek mümkün değildir. Ancak doğru belgeler sunulduğunda, sadece birkaç aylık rapor süresi için dahi ciddi tutarlar talep edilebilir.

Özellikle serbest meslek sahipleri, prim usulü çalışanlar veya kayıt dışı gelir elde edenler için bu tazminat türü daha da önemlidir. Çünkü kazadan sonra çalışamadıkları her gün, doğrudan ciro ve kazanç kaybı anlamına gelir. Bu kaybın belgelenmesi ve ispatı, ödenecek tazminatın miktarını belirleyen en kritik unsurdur.

3. Saklı Gerçek: Bakıcı Gideri Tazminatı Sadece Profesyonel Bakıcıya Ödenmez

Trafik kazası sonrasında, özellikle ağır yaralanmalarda, kişi bir süre veya bazen ömür boyu başkasının yardımına ihtiyaç duyabilir. Yatak istirahati, yıkanma, giyinme, tuvalet, yemek gibi temel ihtiyaçlarını tek başına karşılayamayan kişilere verilen destek, “bakıcı” hizmeti olarak adlandırılır. İşte bu hizmetin parasal karşılığı, “bakıcı gideri tazminatı” kapsamındadır.

En sık yanlış bilinen noktalardan biri, tazminat alabilmek için mutlaka profesyonel, sigortalı bir bakıcı çalıştırma zorunluluğu olduğunun sanılmasıdır. Oysa çoğu olayda, kişiye fiilen bakan kişi eşi, çocuğu, kardeşi veya anne-babasıdır. Bu durumda bile, kanunen bakıcı gideri tazminatı talep edilebilir. Çünkü esas olan, yaralının başkasının yardımına muhtaç hale gelmesidir; bu yardımın ücretli bir bakıcı tarafından mı yoksa aile bireyleri tarafından mı verildiği ikinci plandadır.

Ne kadar tazminat alabileceğinizi etkileyen unsurlar şöyledir:

• Bakım gerektiren sürenin uzunluğu (örneğin 3 ay, 1 yıl, sürekli gibi)
• Günlük veya aylık emsal bakıcı ücreti (bölgenizdeki ortalama ücretler)
• Maluliyet oranınız ve başkasının yardımına muhtaçlık dereceniz
• Kazadaki kusur oranları ve sigorta teminat limitleri

Uygulamada, mahkemeler genellikle ilgili dönemdeki asgari ücret veya ortalama bakıcı ücreti üzerinden hesap yapar. Örneğin, 6 ay boyunca tam bakıma muhtaç kaldığınız kabul edilirse, 6 aylık emsal bakıcı ücreti, kusur ve teminat limitleri dikkate alınarak sigorta şirketinden istenebilir. Bazı durumlarda, kişinin ömür boyu başkasının bakımına muhtaç hale gelmesi halinde, yaşam boyu bakıcı gideri tazminatı hesaplanır ki bu tutar oldukça yüksek olabilir.

4. Saklı Gerçek: Tedavi Gideri Tazminatı İçin Her Zaman Fatura Beklemek Zorunda Değilsiniz

Trafik kazası sonrası en temel kalemlerden biri “tedavi giderleri”dir. Ameliyat, hastane yatışları, ilaçlar, fizik tedavi, rehabilitasyon, yardımcı cihazlar (ortez, protez, tekerlekli sandalye, baston, boyunluk vb.) ve benzeri tüm harcamalar bu kapsamda değerlendirilir. Bir kısmı SGK tarafından karşılanırken, bir kısmı da cebinizden çıkar.

Çoğu kişi, “Fatura almadım, o zaman tazminat isteyemem” diye düşünür. Oysa uygulamada, bazı zorunlu harcamalar için fatura olmasa bile tazminat talep edilebilir. Örneğin, devlet hastanesinde yaptırdığınız tedavi için doğrudan ödeme yapmamış olsanız bile, sigorta şirketinin bu bedeli ilgili kuruma aktarması veya size dolaylı bir ödeme yapması gündeme gelebilir. Ayrıca, tıbbi raporlar ve doktor görüşleri ile gelecekte yapılması öngörülen tedavi giderleri için de talepte bulunulabilir.

5. Saklı Gerçek: Maddi Tazminat Hesabında Tek Kriter Maaşınız Değildir

Maddi tazminat, kabaca söylemek gerekirse; kazadan dolayı cebinizden çıkan veya çıkacak her türlü para ile, çalışma gücünüzdeki azalma sonucu ortaya çıkan gelir kaybınızın tamamını kapsar. Sürekli ve geçici iş göremezlik tazminatları, bakıcı gideri ve tedavi giderleri, aslında maddi tazminatın alt başlıklarıdır.

Pek çok kişi maddi tazminatı hesaplarken yalnızca “maaş” kalemine odaklanır. Oysa gerçek tablo çok daha geniştir. Örneğin;

• Prim, ikramiye, fazla mesai ödemeleri
• Serbest meslek gelirleri, komisyonlar
• Kayıt dışı fakat ispatlanabilir gelirler
• Gelecekteki kariyer beklentiniz (terfi, meslek değişikliği, yurt dışı çalışma planı gibi)

Bunların tümü, doğru şekilde belgelendiğinde, maddi tazminat hesabına etki eder. Ayrıca, kazadan sonra işinizi tamamen değiştirmek zorunda kalmanız veya daha düşük gelirli bir işe geçmeniz de ayrı bir gelir kaybı olarak değerlendirilebilir.

Ne kadar maddi tazminat alabileceğiniz; kusur oranları, gelir durumunuz, maluliyet oranınız, yaşınız ve varsa bakmakla yükümlü olduğunuz kişiler gibi parametrelere göre belirlenir. Bu nedenle, dosyanızın aktüeryal hesap ile detaylı incelenmesi, maddi tazminatınıza doğrudan etki eder.

6. Saklı Gerçek: Manevi Tazminat Zenginleşme Aracı Değil, Denge Tazminatıdır

Manevi tazminat, genellikle en çok merak edilen ve en çok yanlış bilinen tazminat türüdür. Kısaca, trafik kazası nedeniyle yaşadığınız acı, elem, ıstırap ve hayat kalitesi düşüşünün maddi bir bedelle kısmen de olsa telafi edilmesini amaçlar. Ancak hukuken, “zenginleşme aracı” olması kesinlikle kabul edilmez; yalnızca bozulan manevi dengenin bir ölçüde yerine getirilmesi hedeflenir.

Mahkemeler manevi tazminat miktarını belirlerken şunları dikkate alır:

• Yaralanmanın ağırlığı ve kalıcı etkisi
• Mağdurun yaşı, sosyal durumu, yaşam tarzı
• Kaza anındaki olayın vahameti ve kaza koşulları
• Tarafların kusur oranları
• Benzer olaylarda verilen emsal kararlar

Örneğin, sadece birkaç gün istirahat gerektiren hafif bir yumuşak doku yaralanması için verilecek manevi tazminat ile, ağır sakatlık veya uzuv kaybı yaşayan bir kişi için verilecek manevi tazminatın aynı olması beklenemez. Her olay kendi gerçekleri içinde değerlendirilir.

“Ne kadar manevi tazminat alabilirim?” sorusunun net bir matematik formülü yoktur. Ancak, açılacak davada talep edilen miktar, olayın ağırlığını ve mağdurun yaşadığı acıyı yansıtacak düzeyde olmalıdır. Hakim, talep edilen miktarı tamamen veya kısmen kabul edebilir; bu nedenle talep oluşturulurken benzer davalardaki emsal kararlar göz önünde bulundurulmalıdır.

7. Saklı Gerçek: Ne Kadar Tazminatım Yattığını Birden Fazla Yerden Kontrol Edebilirsiniz

Trafik kazası dosyanız devam ederken veya sonuçlandığında, çoğu zaman “Ne kadar tazminatım yattı, hesabıma para geçti mi, sigorta şirketi ne kadar ödedi?” sorularını sorarsınız. Bu noktada bilmeniz gereken, tazminat ödemelerini farklı kanallardan takip edebileceğinizdir.

Tazminatınızın yatıp yatmadığını nasıl öğrenebilirsiniz?

Genel olarak şu yolları kullanabilirsiniz:

• Banka hesap hareketleriniz: Tazminat ödemeleri genellikle IBAN üzerinden yapılır. Banka hesap dökümünüzü kontrol ederek, sigorta şirketi veya karşı taraf adına gelen ödemeleri görebilirsiniz.
• Avukatınız üzerinden: Eğer avukatla çalışıyorsanız, çoğu zaman ödeme önce avukatın vekalet ücreti ve masraflarının tahsili için bloke hesaba veya avukat hesabına yatar. Avukatınız, size net geçen miktarı kalem kalem açıklayabilir.
• Sigorta şirketi kayıtları: Dosya numaranızı girerek, sigorta şirketinin hasar biriminden yapılan ödeme bilgilerini isteme hakkınız vardır.
• Mahkeme karar ve icra dosyaları: Dava yoluyla alınan tazminatlarda, icra dosyası üzerinden yatırılan paralar, faiz hesapları ve kesintiler görülebilir.

Burada asıl önemli nokta, toplam brüt ödemenin ne kadar olduğu, hangi kalemler için ne kadar ödeme yapıldığı ve size net ne kadar geçtiğidir. Dosya sürecinde yapılan masraflar, avukatlık ücretleri ve varsa harçlar düşüldükten sonra elinize geçen net tutarı bilmeniz, süreci sağlıklı değerlendirmenizi sağlar.

Sonuç: Tazminat Haklarınızı Bilmek, Kazadan Sonra Atacağınız En Önemli Adımdır

Trafik kazası sonrası yalnızca araç hasarını düşünmek, çoğu zaman en büyük hatadır. Geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatları, bakıcı gideri, tedavi giderleri, maddi ve manevi tazminat kalemleri bir araya geldiğinde, aslında oldukça ciddi bir hak kaybı yaşamış olabileceğinizi fark edersiniz. Bu haklarınızı doğru kullanmadığınızda, ilerleyen yıllarda ortaya çıkan sağlık sorunları ve gelir kayıpları karşısında geri dönülmez pişmanlıklar yaşanabilir.

Unutmayın, her dosya kendine özgüdür. Aynı tip kazalarda bile, maluliyet oranları, gelir düzeyleri, kusur durumları ve sigorta limitleri farklı olduğu için, tazminat miktarları da farklı çıkar. Bu nedenle, “Komşum şu kadar aldı, ben de aynısını alırım” yaklaşımı sağlıklı değildir. Önemli olan, kendi dosyanızın profesyonelce değerlendirilmesi ve hiçbir kalemin gözden kaçmamasıdır.

Eğer siz de bir trafik kazası geçirdiyseniz ve:

• Ne kadar geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatı alabileceğinizi,
• Bakıcı ve tedavi giderlerinizin hangi kısmının karşılanabileceğini,
• Maddi ve manevi tazminat taleplerinizin ne kadar gerçekçi olduğunu,
• Sigorta şirketinin yaptığı teklifin adil olup olmadığını

öğrenmek istiyorsanız, dosyanızın en başından itibaren uzman bir hukukçu tarafından incelenmesi güçlü bir avantaj sağlar.

Buradaki açıklamalar genel nitelikte olup, hukuki danışmanlık yerine geçmez. Kazanıza özel net değerlendirme için dosyanızın ayrıntılı şekilde incelenmesi gerekir.